Jeśli zajmujesz się hodowlą owiec i masz w swoim stadzie ciężarne maciorki, na pewno zastanawiasz się, jak przygotować odpowiednie warunki do porodu. Z dzisiejszego artykułu dowiesz się, jakie są potrzeby owiec podczas wykotów i jak prawidłowo opiekować się zwierzętami w tym wyjątkowym czasie. Zapraszamy do lektury!
Ciąża
Okres ciąży u owiec wynosi około 5 miesięcy. Opieka nad ciężarnymi owcami powinna obejmować zapewnienie bezpiecznego środowiska zapobiegającego poronieniu lub przedwczesnemu porodowi. Dlatego nie przeszkadzaj zwierzętom i nie ingeruj nadmiernie w ich naturalne zachowania. Jednocześnie uważaj, żeby nie stwarzały same sobie zagrożeń.
Po czwartym miesiącu ciąży płód rozwija się na tyle dynamicznie, że matki wymagają lepszego i intensywniejszego wsparcia żywieniowego. Zalecane jest stosowanie mieszanek uzupełniających takich jak Dolmix M OK. Jest to preparat wspomagający właściwe przygotowanie do porodu, zapobiega porażeniu poporodowemu i innym zaburzeniom metabolicznym okresu okołoporodowego. Mieszanka zawiera m.in. wysoki poziom magnezu, beta-karotenu, cynku w postaci chelatu, co poprawia status zdrowotny zwierząt i jakość siary. Potomstwo owiec suplementowanych mieszanką Dolmix M OK rodzi się żywotniejsze i rzadziej cierpi na zaburzenia przewodu pokarmowego. Oprócz prawidłowego żywienia owcom należy zapewnić swobodę ruchu na świeżym powietrzu: na pastwiskach lub dużych okólnikach.
Przygotowanie do porodu
Na około 6 do 8 tygodni przed terminem wykotu całą zagrodę dla owiec, łącznie ze znajdującym się wewnątrz niej wyposażeniem, należy zdezynfekować. Istotne jest stworzenie dogodnych warunków środowiskowych. Temperatura w pomieszczeniu nie może spaść poniżej 8°C, a wilgotność nie powinna przekraczać 75%. Trzeba również zabezpieczyć budynek inwentarski przed przeciągami. W owczarni najlepiej wydzielić porodówkę i osobną zagrodę dla matek z nowonarodzonymi jagniętami. Taka izolacja zwierząt umożliwia wprowadzenie indywidualnego planu żywienia matek, ale przede wszystkim pozwala na wytworzenie szczególnej więzi emocjonalnej między owcą a jej potomstwem. Kiedy jagnię wykształci w sobie instynkt podążania za matką, możesz przenieść zwierzęta do większego pomieszczenia. Przed rozpoczęciem wykotów należy przygotować płyn do dezynfekcji pępowiny, preparaty do odkażania wymienia i wagę, która pozwoli ustalić masę urodzeniową jagniąt.
Trzeba być gotowym na sytuację, w której stracimy matkę podczas porodu, dlatego należy mieć pod ręką pojemniki do podgrzewania mleka, preparaty mlekozastępcze oraz butelki ze smoczkami. Przy wyborze preparatu mlekozastępczego powinieneś/aś kierować się kilkoma zasadami. Upewnij się, że preparat dostarcza niezbędne składniki odżywcze, takie jak białko, tłuszcz, aminokwasy, witaminy i minerały, aby zapewnić prawidłowy rozwój i wzrost jagniąt. Wybieraj preparaty, które zbliżone są pod względem składu do mleka matki. Sprawdź, czy preparat mlekozastępczy łatwo się rozpuszcza i można go przygotować w prosty sposób, co znacznie usprawni proces karmienia jagniąt. Ściśle przestrzegaj zaleceń dotyczących dawkowania i harmonogramu karmienia. Wybieraj produkty renomowanych producentów, takie jak Dolmilk OVI i kontaktuj się ze specjalistą ds. żywienia zwierząt, jeśli masz jakiekolwiek obawy dotyczące karmienia jagniąt. Dolmilk OVI zawiera znakomicie strawny tłuszcz, optymalną ilość białka i aminokwasów egzogennych, składniki mineralne: makro- i mikroelementy, odpowiednio dobrany zestaw witamin i najlepszej jakości komponenty mleczne. Znajdziesz w nim również czynniki odporności: probiotyki, polifenole, mannanoligosacharydy (MOS) oraz 1,3/1,6 beta glukan. Zastosowane składniki stymulują rozwój kosmków jelitowych, zwiększają witalność i zdrowotność młodych zwierząt oraz pozwalają na optymalny wzrost jagnięcia.
Poród
Obrzmienie wymienia i sromu ciężarnej maciorki, niespokojne zachowanie oraz próby znalezienia ustronnego miejsca to symptomy zbliżającego się porodu. Pojawienie się pęcherza płodowego to znak, że rozpoczęła się właściwa akcja porodowa. Nie wolno przebijać tego pęcherza, ponieważ jego zadaniem jest rozszerzenie dróg rodnych. Poród trwa około 30 minut, a ingerencja hodowcy nie jest potrzebna, pod warunkiem prawidłowego ułożenia płodu. Pomoc człowiek jest konieczna, gdy jagnię nie może przecisnąć się przez drogi rodne ze względu na niewłaściwą pozycję lub zbyt dużą masę ciała. Musimy pamiętać, aby wszystkie zabiegi usprawniające poród wykonywać bardzo delikatnie, nie spiesząc się. Niezwykle istotne jest zachowanie zasad sterylności! W razie wystąpienia poważniejszych komplikacji obowiązkowo należy poprosić o pomoc lekarza lub technika weterynarii.
Postępowanie po porodzie
Po porodzie maciorka zlizuje błony i wody płodowe z noworodka, co nie tylko wpływa na utrzymanie higieny, ale przede wszystkim pobudza aktywność jagnięcia. Taki „masaż” stymuluje pracę układu pokarmowego, układu krwionośnego i zmniejsza straty ciepła. Pierwszy kontakt determinuje nawiązanie więzi między matką a dzieckiem. Przy wykotach bliźniaczych trzeba dopilnować, aby maciorka zajmowała się obydwoma jagniętami.
Na okres około 3-4 dni przenosi się matki z młodymi do oddzielnych boksów, gdzie zwierzęta przyzwyczajają się do siebie, uczą się wzajemnie rozpoznawać i reagować na sygnały. Owce z reguły troskliwie zajmują się swoim potomstwem. Dużo czasu poświęcają na pielęgnację nowo narodzonych jagniąt: zachęcają je do wstania, pomagają w znalezieniu strzyka i przyjmują pozycje ułatwiające młodym ssanie.
Czas wykotów jest okresem niezwykle pracochłonnym, wymagającym dużego zaangażowania ze strony hodowcy. Ze względu na to, że porody często zdarzają się w nocy, należy sprawować całodobowy dyżur nad kotnymi maciorkami. Brak troski i uwagi ze strony gospodarza podczas wykotów może spowodować duże straty, zarówno wśród jagniąt, jak i matek. Pamiętaj o właściwym żywieniu zwierząt i zapewnieniu im właściwych i bezpiecznych warunków środowiskowych.