Ciąża u klaczy trwa średnio od 335 do 342 dni. W skrajnych przypadkach zdarza się, że źrebię rodzi się po 304 lub nawet 400 dniach. Hodowcy, znając zachowania źrebnej klaczy w czasie tuż przed rozwiązaniem, mogą lepiej przygotować się do narodzin źrebięcia. Jak przewidzieć zbliżający się poród u klaczy?

Poród klaczy

Większość klaczy radzi sobie z porodem sama, bez pomocy człowieka. Rozpoznanie zbliżającego się porodu jest jednak istotne ze względu na możliwość pojawienia się komplikacji oraz konieczność obserwacji nowo narodzonego źrebięcia. O spodziewanym porodzie lub jego rozpoczęciu należy odpowiednio wcześniej powiadomić lekarza weterynarii. Jeśli na etapie porodu pojawią się problemy, trzeba działać szybko.

Oznaki porodu u klaczy

Nie istnieje jeden niezawodny sposób, dzięki któremu można oszacować dokładny termin narodzin źrebaka. Najlepszą metodą jest połączenie obserwacji klaczy, zwłaszcza przez właścicieli, którzy znają je najlepiej, z dostępnymi narzędziami, jakie proponuje nowoczesna technologia i medycyna. U każdej klaczy poród przebiega inaczej, sama długość ciąży jest indywidualnym procesem. Na czas trwania ciąży wpływają takie czynniki jak: płeć płodu oraz kondycja klaczy. Objawy zbliżającego się porodu są podobne, jednak nie takie same u wszystkich zwierząt. Co więcej, zbyt częsta kontrola klaczy może nawet spowodować wstrzymywanie przez nie akcji porodowej aż do momentu, kiedy w stajni zapanuje spokój.

Objawy zbliżającego się porodu u klaczy

Fizyczne symptomy zbliżającego się porodu klaczy to:

• Zmiana kształtu wymienia
  Na około 2-6 tygodni przed porodem można zauważyć powiększanie się wymienia. Zmiana jest bardziej widoczna u klaczy wieloródek niż u pierwiastek.
• „Opuszczony” brzuch i miednica
  Na około 1-3 tygodni przed narodzinami źrebaka dochodzi do rozluźnienia mięśni i więzadeł miednicy oraz brzucha.
• Zmiana kształtu strzyków
  Na około 2-6 dni przed oźrebieniem można zauważyć nabrzmienie strzyków, wypełnionych mlekiem.
• Pojawienie się tzw. „świeczek”
  Na około 1-3 dni przed rozwiązaniem na końcach strzyków pojawiają się tzw. „świeczki”. Jest to wydzielina gruczołu mlekowego, woskowe czopy z siary.
• Wydłużenie sromu
  Na około 1-3 dni przed porodem dochodzi do rozluźnienia mięśni sromu.

Szacując termin zbliżającego się porodu, nie można polegać wyłącznie na jednym objawie. Wiele źródeł podaje, że istotną oznaką wskazującą o nadchodzącym porodzie są wspomniane „świeczki”. Pojawiają się one u zdecydowanej większości klaczy. Zdarzają się jednak przypadki, kiedy woskowe czopy utrzymują się dłużej, nawet do tygodnia, lub nie pojawią się wcale. Na kilka do kilkunastu godzin przed oźrebieniem klacze zmieniają swoje dotychczasowe zachowanie. Zwierzęta wydają się niespokojne, zestresowane, nie mogą znaleźć sobie miejsca, chodzą w kółko, grzebią nogami, na przemian kładą się i wstają. Dodatkowo często unoszą ogon, oddają małe ilości kału i posikują.

Inne metody pomagające przewidzieć zbliżający się poród

Rozwój technologii i medycyny dostarcza hodowcom wiele narzędzi pomocnych w jak najdokładniejszym oszacowaniu terminu porodu. Jednym z urządzeń jest miernik zmian w składzie chemicznym mleka, który wysyła dane do systemu alarmującego o zbliżającym się porodzie. Innym narzędziem są testy monitorujące poziom wapnia w siarze, który wyraźnie wzrasta na około 24 do 48 godzin przed rozwiązaniem. Skonstruowano także systemy alarmowania, czyli różnego rodzaju nadajniki, które uaktywniają się na przykład, gdy klacz położy się i zostaje w tej pozycji nieco dłużej, tak, jak ma to miejsce podczas porodu. Innym przykładem jest urządzenie połączone przewodem, mocowane do krawędzi sromu. Kiedy dochodzi do rozwarcia sromu, przewód zostaje wysunięty z jednej części, przerywa się obwód i sygnał alarmowy wysyłany jest na telefon. Kolejnym systemem, który pozwala kontrolować sytuację przedporodową, jest monitoring. Instalacja kamery w stajni znacznie ułatwia doglądanie klaczy bez niepotrzebnego niepokojenia i denerwowania zwierzęcia obecnością człowieka. System monitoringu pozwala także nagrywać wszelkie zdarzenia w stajni. Dane te, szczególnie charakterystyczne zachowania klaczy przed oźrebieniem, mogą być bardzo przydatne, kiedy klacz ponownie będzie spodziewała się potomka.

Porody klaczy to nie lada wyzwanie zarówno dla zwierząt, jak i hodowców. Często wiążą się z silnymi emocjami i stresem. Obserwacja klaczy jest jednym z kluczowych elementów przygotowania się do narodzin źrebięcia.

Wsparcie organizmu klaczy

W trakcie przygotowania do rui i reprodukcji klacz narażona jest na niedobory witamin, aminokwasów oraz składników mineralnych. Ich deficyt ma niekorzystny wpływ na rozwój płodu, wydajność mleczną i późniejsze zaźrebienie. Dlatego tak ważna jest odpowiednia suplementacja. Dla klaczy hodowlanych polecamy stosowanie preparatu Horsemix® Mare, który uzupełnia niedobory, wzmacnia odporność, a źrebaka zaopatruje w rezerwy witamin, szczególnie witaminy A. Produkt dostępny jest w postaci proszku lub tabletek.