Okres zasuszenia krowy jest nie mniej ważny niż czas laktacji, a przez wielu hodowców uważany jest za istotniejszy, dlatego nie powinien być traktowany zdawkowo. W tym czasie organizm przygotowuje się do kolejnego cyklu produkcyjnego. Odpowiednie wprowadzenie krów w zasuszenie wpływa na ich zdrowotność, jakość produkowanego mleka oraz przyszłą cielność i tym samym korzyści ekonomiczne. Jak prawidłowo przeprowadza się zasuszanie krowy?
Cel zasuszania krowy
Okres zasuszenia u krowy nie bez przyczyny nazywany jest zasłużonym odpoczynkiem czy wakacjami. W wielu gospodarstwach tratowany jest jak koniec laktacji, podczas gdy powinien być przyjmowany za początek nowego cyklu produkcyjnego. W trakcie laktacji gruczoł mlekowy jest mocno przeciążany. Celem okresu zasuszenia jest jego regeneracja oraz przygotowanie całego organizmu i stworzenie odpowiednich warunków do odpowiedniego przyrostu i rozwoju płodu, prawidłowego porodu i okresu poporodowego. W tym czasie szczególnie ważne jest, aby dostarczyć organizmowi właściwych składników odżywczych, przede wszystkim białka, włókna oraz witamin i minerałów. Dobrze przeprowadzone zasuszanie krowy rzutuje pozytywnie na przyszłą laktację, jakość siary, wyniki rozrodu i ogólną kondycję zwierzęcia.
Od czego zacząć zasuszenie krów?
Właściwy czas na zasuszenie krów to około 8 tygodni przed spodziewanym terminem porodu, przy czym nie może być krótszy niż 40 dni i nie dłuższy niż 65 dni. Należy pamiętać, aby zasuszać zdrowe zwierzęta. W okresie zasuszenia krowy są bardziej podatne na choroby wymienia. Dlatego, aby przeciwdziałać ewentualnym problemom, około 10-14 dni przed jego rozpoczęciem warto monitorować poziom tłuszczu i białka oraz skontrolować liczbę komórek somatycznych w mleku. W przypadku złych wyników należy ustalić jakie drobnoustroje wywołują zakażenie, a następnie zastosować odpowiednie leczenie antybiotykowe i dezynfekcję strzyków. Nierozwiązany problem pojawiający się już na początku laktacji może w konsekwencji przyczynić się do obniżenia produkcyjności.
Jak przygotować krowę do zasuszania?
Aby zasuszyć krowę, trzeba ograniczyć, a następnie całkowicie wyeliminować dój. Okres zasuszenia rozpoczyna się wykonaniem ostatniego doju. Wielu hodowców rekomenduje zastosować po nim zastrzyki na zasuszenie dla krów, czyli dowymieniowe podanie antybiotyku oraz kąpiel strzyków w odpowiednim preparacie, który odcina dopływ powietrza do wnętrza strzyków i powoduje ich zamknięcie. Wytwarzanie mleka w wymieniu mija po około 36–48 godzinach od ostatniego doju. To, które w nim pozostało, w czasie około 2–3 dni zostaje wchłonięte. Zanik tkanki gruczołowej rozpoczyna się około 6 dnia. Kiedy już odpowiednio zabezpieczymy wymię, zwykle możemy być spokojni o gruczoł mlekowy, aż do okresu przygotowawczego, podczas którego krowa zaczyna produkować siarę. Proceder poddajania sztuk, które puszczają mleko, zakłóca przebieg procesu zasuszenia i tym samym, zamiast pomóc, szkodzi. U krów zasuszonych należy także unikać obmacywania wymienia, aby przez dotyk czy uścisk nie doprowadzić do wytworzenia oksytocyny aktywizującej proces ponownej produkcji mleka.
W drugiej części okresu zasuszenia, czyli w okresie przygotowawczym następuje zwiększenie koncentracji energii, w celu pokrycia potrzeb pokarmowych, wynikających ze wzrostu płodu, a także rozpoczynającej się produkcji siary. W związku z tym należy pamiętać, aby zwiększyć zawartość białka i energii w dawce, minimalizować stres, maksymalizować pobranie suchej masy oraz regularnie kontrolować sprawność poideł.
Odpowiednie żywienie krowy w okresie zasuszenia
Najczęściej okres zasuszenia dzieli się na dwie części: pierwsze 5 tygodni zasuszenia (zasuszenie właściwe) i 3 tygodnie przed porodem (II etap zasuszenia). Wprowadzając krowę w okres zasuszenia, musimy pamiętać o dopasowaniu jej żywienia. Pasze objętościowe suche i soczyste powinny w pełni pokryć zapotrzebowanie pokarmowe krowy na składniki odżywcze, jeśli pobranie suchej masy kształtuje się na poziomie 1,7-2,0% masy ciała. Odpowiednimi paszami w okresie zasuszenia właściwego są m.in.: kiszonka z traw, zielonka pastwiskowa, słoma zbożowa, siano łąkowe. Duży udział pasz słomiastych na tym etapie to lepsze przygotowanie żwacza do większego pobrania pasz po wycieleniu. Składniki, których udział w dawce pokarmowej powinien być ograniczony to wysłodki i melasa ze względu na wysoki udział energii i potasu oraz lucerna, która zaburza stosunek wapnia do fosforu. Z kolei nadmiar wapnia może skutkować problemami po wycieleniu w postaci zalegań poporodowych.
Witaminy i minerały
Gospodarka mineralno-witaminowa w okresie zasuszenia to niezwykle ważny element. Krowa, mimo że nie produkuje mleka, ma zwiększone zapotrzebowanie na minerały i witaminy zarówno dla siebie, jak i dla rozwijającego się płodu. Dostarczyć je należy w postaci mieszanki paszowej uzupełniającej takiej jak Dolmix BZ. Trzeba pamiętać, że podaż składników mineralnych i witaminowych powinna być zgodna z normami żywieniowymi. Nadmierna ilość któregoś ze składników może mieć negatywny wpływ na stan zdrowia krowy i płodu. Dolmix BZ to starannie dobrany zestaw witamin, mikro- i makroelementów oraz substancji buforujących. Korzyści ze stosowania preparatu to między innymi wyrównywanie niedoborów mineralno-witaminowych, przygotowanie organizmu do wycielenia, wzmocnienie ogólnej odporności organizmu, poprawa jakości siary oraz przeciwdziałanie zaburzeniom metabolicznym tj. mastitis, zaleganie poporodowe czy zatrzymanie łożyska. Dolmix BZ zalecany jest do podawania w czasie zasuszenia właściwego.
W okresie przygotowawczym szczególnie ważne jest dostarczenie krowom niezbędnych składników mineralnych i witamin, pokrywających w pełni zapotrzebowanie bytowe zarówno krowy jak i płodu. W tym czasie warto podawać Dolmix BZ 2 lub Dolmix BZ 2 + (z beta- karotenem). Mieszanki uzupełniające poprzez ujemny stosunek kationowo-anionowy i maksymalne poziomy witaminy A, D3, E zapobiegają gorączce poporodowej, stymulują uwalnianie rezerw wapnia z kości, przeciwdziałają zaleganiom poporodowym, zatrzymaniom łożyska, wystąpieniu mastitis.
Dolmix BZ 2+ to produkt analogiczny do Dolmix BZ 2, wzbogacony o β-karoten, który poprawia wskaźniki rozrodu, a także wpływa korzystnie na żywotność nowonarodzonych cieląt.
Prawidłowo przeprowadzone zasuszanie u krowy niesie za sobą szereg korzyści. Warto zadbać o swoje stado, zdrowe zwierzęta to duma hodowcy i korzyści ekonomiczne.
